„Idee mają konsekwencje” – pisał przed sześćdziesięcioma laty filolog i myśliciel amerykański Richard M. Weaver. Teza ta sprawdza się wyraźnie w obszarze idei dotyczących czasów ostatecznych. Nasze wyobrażenia o celu, do jakiego zmierza historia świata, determinują pośrednio lub bezpośrednio nasze decyzje, dodając nam, bądź dławiąc w nas motywację do przemiany w życiu osobistym i społecznym. Ze względu na tę zależność między eschatologią a życiem, do niniejszej publikacji prezbitera Edwarda Czajko nie należy podchodzić jak do teoretycznej rozprawy o końcu świata, ale jak do przewodnika po dyscyplinie, mającej przełożenie na naszą codzienność.
Bywały okresy, kiedy kwestie eschatologiczne były traktowane w teologii po macoszemu. Poświęcano im zaledwie krótki rozdział pod koniec obszernego systematycznego traktatu. Takie podejście czasami wynikało z niewiary w możliwość Bożej ingerencji w dzieje świata, a niekiedy z zażenowania różnymi schematami eschatologicznymi, w których próbowano w szczegółach przepowiadać wydarzenia kresu dziejów. Autor niniejszej pracy unika obu skrajności – zarówno nieuzasadnionego sceptycyzmu co do ostatecznej interwencji Boga, która ustanowi w pełni nowy porządek rzeczy, jak i nieostrożnego układania scenariuszy przyszłości.
Choć nie jest to systematyczny wykład na temat czasów ostatecznych, czytelnik znajdzie tutaj opis najważniejszych stanowisk eschatologicznych funkcjonujących w kręgach ewangelikalnych, w tym zielonoświątkowych. Autor rzetelnie referuje poglądy wybranych teologów, uzupełniając je wątkami biograficznymi. Nie stroni od uwag krytycznych wobec tych stanowisk, które w wyniku błędnego, literalnego odczytywania proroctw i języka apokaliptycznego Pisma, wywołują w wierzących poczucie zagrożenia, a w swej formie przypominają coś w rodzaju chrześcijańskiego horoskopu. Idąc za Brucem A. Milne, Autor podkreśla, że biblijnego przesłania o czasach ostatecznych nie da się zredukować do teoretycznego i bezdusznego schematu. Prawidłowo odczytany tekst Biblii budzi w wierzących pełne nadziei oczekiwanie na dzień, kiedy Bóg będzie wszystkim we wszystkich (I Kor 15,28).
Idee eschatologiczne mówią nam o tym, na co możemy mieć nadzieję. Same w sobie nie są jednak wystarczającą motywacją do aktywnego oczekiwania. Byśmy wytrwale biegli „w wyścigu, który jest przed nami” (Hbr 12,1), mamy wokół siebie obłok świadków, którzy w wierze wyczekiwali tego, co głosiła obietnica (11,13). Idee mają konsekwencje, a ludzie inspirują do naśladowania. Podobnie jak twórca Listu do Hebrajczyków, który opowiada o biblijnych bohaterach wiary, licząc na to, że zachęci swoich czytelników do wstępowania w ich ślady, Autor poniższego zbioru esejów prezentuje w Addendzie wybitne sylwetki ruchu zielonoświątkowego, w nadziei, że nie tylko pomoże w ten sposób ocalić je od zapomnienia (zwłaszcza w przypadku reprezentantów naszego rodzimego pentekostalizmu), ale również przez przykład ich życia pobudzi współczesnych zielonoświątkowców do wytrwałej i gorliwej służby, do ciągłego pogłębiania wiedzy biblijnej i do otwartości na wierzących z innych niż nasza własna denominacji chrześcijańskich. Te cechy i wartości dominują w większości opisywanych przez pastora Edwarda Czajko życiorysów. On sam jest zresztą ich wzorcowym uosobieniem, czego kolejny dowód składa, oddając w ręce Czytelników tę książkę. Niestrudzenie kontynuuje w niej pracę eseisty, biografa oraz recenzenta, i jak przystało na uczonego w Piśmie, który stał się uczniem Królestwa, wydobywa dla nas ze skarbca Kościoła powszechnego stare i nowe rzeczy.
Tomasz Józefowicz, Warszawskie Seminarium Teologiczne
czerwiec 2009
Spis treści:
Przedmowa 5
ESCHATOLOGIA 7
E. Stanley Jones i znaki czasu 9
Włodzimierz Sołowiow i jego opowieść o Antychryście 19
George Eldon Ladd i eschatologiczne pytanie o Izraela 29
Edmund P. Clowney i eschatologiczne pytanie o świątynię 41
John R. Mott i ewangelizacja jako znak czasu 57
Wayne Grudem i historyczny premilenaryzm 69
John N. Darby i eschatologia dyspensacjalna 83
Stephen H. Travis i myśli o eschatologicznym sądzie 99
I. Howard Marshall i jego eschatologia w zarysie 111
RECENZJE 121
John Stott i obraz Chrystusa Niezrównanego 123
Martyn Lloyd-Jones i jego polskie przekłady 135
Raniero Cantalamessa i jego interpretacja pieśni VENI CREATOR .. 145
SYLWETKI RUCHU ZIELONOŚWIĄTKOWEGO 153
Thomas Bali Barratt 154
Lewi Pethrus 158
Donald Gee 164
Leonhard Steiner 170
Paul B. Peterson 173
Gustaw Herbet Schmidt 176
Nikolas Nikoloff 178
Józef Czerski 180
Kazimierz Czepieluk 186
Sergiusz Waszkiewicz 188
Aleksander Rapanowicz 193
